Pawiak – ta nazwa w czasie II wojny światowej przerażała mieszkańców Warszawy. Dlaczego? By się o tym przekonać, wystarczy odwiedzić Muzeum Więzienia Pawiak na ulicy Dzielnej w Warszawie. Co warto wiedzieć na temat tej placówki? Dlaczego jest ona tak ważnym punktem w programie historycznej wycieczki po terenie polskiej stolicy?
Muzeum Więzienia Pawiak swą działalność rozpoczęło w listopadzie 1965 roku. Gmach, w którym mieści się muzealna ekspozycja, powstał w wyjątkowo ważnym miejscu – na fundamentach podziemnych kazamat VII i VIII oddziału więzienia, w którym Niemcy w czasie II wojny światowej przetrzymywali więźniów politycznych. Nie brak tu dokumentów oraz przedmiotów, z których korzystali osadzeni tu Polacy, ogromne wrażenie robią też oryginalne kraty, które udało odnaleźć się wśród gruzów tej budowli.
Można tu również zobaczyć tak przejmujące pamiątki, jak oryginalny fragment bramy więziennej oraz więzienny dziedziniec. Na terenie muzeum znajduje się również jeden z najbardziej przejmujących pomników, jakimi może się pochwalić Warszawa. To Pomnik Drzewa Pawiackiego, będący kopią wiązu rosnącego tu w czasie II wojny światowej. Drzewo to było niemym świadkiem wielu ludzkich tragedii oraz miejscem, na którym w 1945 roku umieszczano tabliczki i kartki z informacjami o poszukiwanych bliskich.